Szalka Petriego to jedno z podstawowych narzędzi pracy w laboratoriach mikrobiologicznych, biologicznych, farmaceutycznych, medycznych czy przemysłowych. Jeśli pracujesz w jednej z tych dziedzin, zapewne znasz je doskonale. Czy jednak na pewno? Dowiedz się, jak używać i jak dobierać szalki Petriego, aby zapewnić miarodajność wyników.
Budowa i parametry techniczne szalki Petriego
Szalka Petriego (płytka Petriego, szkiełko Petriego) składa się z dwóch elementów – płytkiej, cylindrycznej podstawy oraz nieco większego wieczka, które swobodnie ją przykrywa. Taka konstrukcja umożliwia wymianę gazową, jednocześnie ograniczając dostęp zanieczyszczeń z otoczenia. Standardowe średnice to 60 mm, 90 mm i 150 mm, ale na rynku dostępne są również wersje niestandardowe, dostosowane do specjalistycznych zastosowań.
Najważniejsze cechy, którymi różnią się poszczególne rodzaje szalek Petriego to:
- materiał – szkło borokrzemowe lub sodowo-wapniowe, polistyren (PS), rzadziej PET lub poliwęglan;
- sterylność – jałowe lub niejałowe;
- segmentacja – istnieją wersje podzielone na 2, 3 lub 4 komory do porównań równoległych;
- wentylacja – opcjonalne żeberka dystansowe zapobiegające kondensacji;
- zawartość – dostępne są klasyczne, puste szalki Petriego lub takie z agarem (czyli pożywką dla mikroorganizmów).
Dostępne są również specjalne szkiełka Petriego, np. typu dip-slide. Są to płytki zanurzeniowo-odciskowe, umożliwiające pobranie próbki przy jednoczesnym odciśnięciu obszaru testowego.
Szalka Petriego niesterylna bez wentylacji PS
Szalka Petriego – do czego służy w środowisku laboratoryjnym?
W laboratoriach profesjonalnych szalka Petriego pełni wiele funkcji. Najczęściej wykorzystywana jest do namnażania i hodowli mikroorganizmów w środowisku stałym, ale jej zastosowania są znacznie szersze i obejmują:
- mikrobiologię kliniczną i diagnostyczna – izolację i identyfikację patogenów, testy wrażliwości na antybiotyki;
- kontrolę jakości – monitoring czystości mikrobiologicznej w farmacji, kosmetyce i przemyśle spożywczym;
- biotechnologię i bioinżynierię – hodowle komórek eukariotycznych i badania ekspresji genów;
- analitykę środowiskową – testy obecności mikroorganizmów w wodzie, glebie i powietrzu;
- testy inhibicji wzrostu – ocenę działania substancji przeciwdrobnoustrojowych.
Szalki Petriego występują w wielu wariantach, ponieważ służą do przeprowadzania różnorodnych procedur. Dlatego też ich dobór jest tak ważny.
Szalka Petriego ANUMBRA®, szkło sodowo-wapniowe
Dobór szalki Petriego – na co zwrócić uwagę?
Wybór odpowiedniego typu płytki Petriego zależy od rodzaju analiz, typu mikroorganizmów, technik inokulacyjnych oraz wymagań systemu kontroli jakości. Decydując, weź pod uwagę jej najważniejsze cechy takie jak wielkość, sterylność, wentylacja, rodzaj wieczka itp. Bardzo ważny jest też materiał. Szalki Petriego dzieli się pod tym względem na dwie główne grupy: plastikowe i szklane. Które rozwiązanie wybrać?
Płytka Petriego – szkło czy plastik?
Materiał, z którego wykonano płytkę Petriego, ma wpływ na jej zalety i zastosowanie. I tak szklane szalki Petriego są:
- wielokrotnego użytku,
- odporne na wysoką temperaturę (przystosowane do autoklawowania),
- rekomendowane do pracy z niestandardowymi pożywkami, które mogą wchodzić w reakcję z plastikiem,
- ekonomiczne przy dużym wolumenie badań i zapleczu myjąco-sterylizacyjnym.
Natomiast plastikowe szalki Petriego są:
- jednorazowe, sterylne,
- wygodne w pracy seryjnej,
- idealne do szybkiej inokulacji bez konieczności wcześniejszej sterylizacji.
Szkiełko Petriego – prawidłowe użytkowanie i sterylizacja
Prawidłowe użytkowanie szalek Petriego to nie tylko kwestia higieny, ale także eliminacji zmiennych wpływających na wynik analizy. Należy m.in. unikać kontaktu wewnętrznej powierzchni szalki z jakimkolwiek niejałowym przedmiotem. Pokrywki chronią próbki przed wyschnięciem i kontaminacją. W przypadku szalek z pożywką trzeba je przechowywać w pozycji odwróconej (pokrywką w dół), aby ograniczyć kondensację.
Sterylizację można przeprowadzać na kilka sposobów:
- w autoklawie – jest to najpopularniejsza metoda, skuteczna i wygodna;
- chemicznie – w tym przypadku wykorzystuje się specjalne środki dezynfekujące, np. na bazie alkoholu;
- suchym ciepłem – ta metoda polega na wystawieniu szalek Petriego na działanie wysokiej temperatury przez określony czas.
Plastikowe szalki niejałowe w większości nie nadają się do sterylizacji. Wersje do autoklawowania mają wyraźne oznaczenia od producenta.
Szalka Petriego – gdzie kupić?
Dla laboratoriów, które stawiają na jakość i niezawodność, odpowiednie zaopatrzenie ma znaczenie. Jeśli szukasz szalek Petriego dopasowanych do swoich potrzeb, znajdziesz je w naszym sklepie. Pamiętaj, że tego rodzaju produkty warto zamawiać ze sprawdzonych źródeł – takich jak sklep z zaopatrzeniem laboratoriów prowadzony przez specjalistów i pasjonatów. Sprawdź ofertę Greenlo i zamów już dziś!