Lejek laboratoryjny to jedno z tych narzędzi, które znajdziesz w każdym laboratorium – od szkolnych sal chemicznych po nowoczesne centra badawcze. Ich zastosowanie jest szerokie i są różnorodne, aby sprostać każdym oczekiwaniom. Jakie dokładnie lejki laboratoryjne są dostępne na rynku? Jak dobrać odpowiedni do konkretnego zadania? Przeczytaj, aby się dowiedzieć.
Do czego służy lejek laboratoryjny?
Lejek laboratoryjny to przyrząd, który pozwala w kontrolowany sposób przelewać ciecze lub przesypywać ciała stałe z jednego naczynia do drugiego. To jego podstawowe zastosowanie. W praktyce wykorzystywany jest także do:
- filtracji roztworów (z użyciem sączków filtracyjnych),
- rozdzielania substancji,
- powolnego dodawania odczynników do roztworu,
- przygotowywania próbek do analizy.
To narzędzie nie tylko ułatwia pracę, ale też ją zabezpiecza. Użycie odpowiedniego lejka minimalizuje ryzyko kontaminacji próbki i przypadkowego rozlania cennego roztworu.
Podstawowe rodzaje lejków laboratoryjnych
Lejki mają różną budowę, kształt i zastosowanie. Jakie są ich najpopularniejsze rodzaje?
Klasyczny lejek chemiczny
Klasyczny lejek laboratoryjny jest najprostszy i najbardziej uniwersalny. Ma stożkowy kształt i występuje w wielu rozmiarach. Może sprawdzać się podczas przelewania cieczy i przesypywania proszków. Jego konstrukcja ma zminimalizować ryzyko rozlania cieczy lub rozsypania ciała stałego i ułatwiać przenoszenie do pojemników o niewielkim otworze. Klasyczny lejek w połączeniu z sączkiem może też służyć do filtracji. W tej kategorii mieszczą się lejki szklane, ale też plastikowe czy porcelanowe.
Lejek szklany uniwersalny, krótka nóżka, szkło borokrzemowe 3.3
Lejek addycyjny (kropelkowy)
Ten rodzaj lejka różni się od klasycznego zaworem lub kurkiem znajdującym się przy wylocie. Umożliwia to precyzyjne dawkowanie odczynnika do mieszaniny. Ten rodzaj lejków ma zastosowanie np. wtedy, gdy istnieje potrzeba dokładnej kontroli warunków reakcji.
Lejek rozdzielający (rozdzielczy)
Choć wygląda nieco inaczej – bardziej jak gruszka z kranikiem – to nadal lejek. Umożliwia rozdzielanie dwóch nierozpuszczalnych cieczy. Ma zastosowanie np. w chemii organicznej. Tego typu lejki najczęściej wykonywane są ze szkła.
Lejek Büchnera
Jest wykorzystywany w filtracji próżniowej. Wymaga połączenia z kolbą ssawkową i pompą próżniową. Najczęściej wykonuje się go z porcelany, która jest odporna na wysokie temperatury i większość chemikaliów. Może być jednak także szklany lub plastikowy.
Lejek szklany, plastikowy czy porcelanowy?
W przypadku lejków laboratoryjnych znaczenie ma nie tylko budowa, ale też materiał, z którego są wykonane. Każde z rozwiązań ma swoje zalety i ograniczenia, dlatego warto zwrócić na to uwagę.
Lejek szklany – uniwersalny i odporny
Lejek szklany laboratoryjny to klasyczny wybór. Szkło ma wiele zalet w laboratorium, a do najważniejszych należą:
- odporność na większość chemikaliów,
- obojętność chemiczna (nie wchodzi w reakcje z próbką),
- przezroczystość (umożliwia kontrolę przepływu),
- trwałość,
- łatwość sterylizacji.
Szklany lejek może być jednak podatny na stłuczenia, a ponadto jest cięższy od plastikowego odpowiednika. Mimo to trudno znaleźć laboratorium, w którym nie używa się lejków szklanych.
Lejek laboratoryjny plastikowy – lekki i odporny na uszkodzenia
Lejki plastikowe w niektórych zastosowaniach wypierają te szklane. Są bowiem:
- lekkie,
- tanie,
- odporne na uszkodzenia mechaniczne, w tym upadki.
Problemem może być ich niewystarczająca odporność na niektóre substancje i wysokie temperatury, a także mniejsza trwałość. Lejek laboratoryjny plastikowy może być jednak świetnym rozwiązaniem w pracy z wodnymi roztworami lub tam, gdzie łatwo o upadek sprzętu.
Lejek plastikowy analityczny polipropylenowy (PP)
Lejek porcelanowy – wyjątkowo odporny i trwały
Lejki porcelanowe znajdują swoje zastosowanie przede wszystkim tam, gdzie potrzebna jest wyjątkowa odporność na czynniki chemiczne i fizyczne. Charakteryzują się:
- wysoką odpornością na działanie wysokich temperatur i większości chemikaliów,
- wytrzymałością mechaniczną,
- łatwością dezynfekcji.
Trzeba jednak mieć na uwadze, że lejki porcelanowe są cięższe i droższe. Ponadto nie są odporne na stłuczenie czy wyszczerbienie, dlatego wymagają ostrożności przy użytkowaniu. Najczęściej z porcelany wykonuje się lejki Büchnera, ponieważ ten materiał doskonale sprawdza się w filtracji próżniowej i pracy z gorącymi cieczami.
Polecamy również: Plastik czy szkło? Wybór odpowiednich naczyń laboratoryjnych w codziennej pracy
Wybierz odpowiedni lejek do swojego laboratorium
Dobór lejka laboratoryjnego powinien zależeć przede wszystkim od jego planowanego zastosowania. Weź pod uwagę:
- rodzaj przeprowadzanych procedur,
- objętości substancji, z jakimi zamierzasz pracować,
- wielkość innych naczyń używanych w danym procesie.
W naszej ofercie znajdziesz lejki szklane, plastikowe i porcelanowe o różnych przeznaczeniach. Sprawdź koniecznie i skontaktuj się, jeśli potrzebujesz porady przy ich doborze!
